Artroskopija stopala: Šta je, kada se primenjuje i kako pomaže?

Artroskopija stopala je minimalno invazivna hirurška procedura koja se koristi za dijagnostikovanje i lečenje različitih stanja koja pogađaju zglobove stopala i skočnog zgloba.

Ova procedura podrazumeva uvođenje male kamere (artroskopia) u zglob kroz male rezove, što omogućava hirurgu da pregleda unutrašnje strukture i obavi potrebne popravke ili tretmane.

Kada se koristi artroskopija stopala?

Artroskopija stopala može se promeniti kod različitih stanja, uključujući:

• Hallux Rigidus (ukočen palac) - to je degenerativno stanje zgloba palca koje uzrokuje bol i ograničenu pokretljivost u samom zglobu. Artroskopija kod ovog stanja  može ukloniti koštane izraštaje ili oštećenu hrskavicu i poboljšati pokretljivost zgloba.
• Artritis skočnog zgloba - upala i degeneracija skočnog zgloba uzrokovana osteoartritisom ili posttraumatskim artritisom. Procedura artroskopije pomaže uklanjanje ostataka, zaglađivanjem oštećene hrskavice ili izvođenjem debridmana.
• Povrede ligamenata - kod povrede ligamenata u stopalu ili skočnom zglobu, kao što su istegnuća ili kidanja. Metoda omogućava procenu i popravku oštećenih ligamenata.
• Oštećenje hrskavice - povrede hrskavice u stopalu ili skočnom zglobu, često izazvane traumom ili degenerativnim stanjima. Artroskopijom se može ukloniti ili popraviti oštećena hrskavica.
• Sinovitis ili upala - predstavlja upalu sinovijalne membrane zgloba. Za ovakvo stanje artroskopija je pogodna jer uklanja upaljeno tkivo i poboljšava funkciju zgloba.
• Poremećaji tetiva - povrede ili abnormalnosti tetiva, poput problema sa zadnjom tibijalnom tetivom, te artroskopija omogućava debridman odnosno popravku tetiva.
• Strana tela ili infekcije - prisustvo stranih tela, infekcija ili ostataka unutar zgloba. Artroskopija omogućava njihovo uklanjanje i tretiranje infekcije.
• Čukljevi (Hallux Valgus) - u određenim slučajevima kao kod čukljeva, artroskopija se koristi za uklanjanje koštanih izraštaja ili minimalno invazivnu realignaciju zgloba.

Koje su prednosti artroskopije stopala

• Minimalna invazivnost - Kod ove procedure manji su rezovi, pa je samim tim i manje oštećenje tkiva.
• Brži oporavak - u poređenju sa otvorenom operacijom, vreme oporavka je kraće, uz manje postoperativnog bola.
• Bolja vizualizacija - artroskop pruža jasan pogled na unutrašnjost zgloba, što omogućava preciznije odluke hirurga.
• Manje ožiljaka - manji rezovi su osobeni za ovu metod, te oni rezultuju manjim ožiljcima.

Kako se izvodi procedura?

• Priprema: Pacijent dobija lokalnu ili opštu anesteziju, u zavisnosti od obima zahvata. Regija stopala i skočnog zgloba se čisti i sterilizuje.
• Rezovi: Prave se mali rezovi (obično 2-3) oko pogođenog zgloba.
• Uvođenje artroskopa: Kroz jedan od rezova se uvodi kamera, koja omogućava hirurgu da vidi zglob na ekranu.
• Lečenje: Specijalizovani alati se uvode kroz druge rezove kako bi se obavio tretman (npr. debridman, uklanjanje ostataka, popravka hrskavice ili ligamenata).
• Završetak: Nakon procedure, rezovi se zatvaraju šavovima ili trakama, a stopalo se previja.

Oporavak pacijenta nakon artroskopije stopala

• Početni oporavak: Otok i modrice su uobičajeni nakon zahvata. Pacijent možda mora da nosi specijalnu obuću ili čizmu radi podrške i ograničavanja pokreta.
• Fizikalna terapija: Preporučuju se rehabilitacione vežbe za vraćanje snage i pokretljivosti, posebno ako je procedura uključivala popravku hrskavice ili ligamenata.
• Povratak aktivnostima: Vreme oporavka varira, ali većina pacijenata se vraća normalnim aktivnostima u roku od nekoliko nedelja do meseci. Kod opsežnijih zahvata, poput popravke tetiva, oporavak može trajati duže.

Rizici i komplikacije artroskopije stopala

Kao i kod svake hirurške procedure postoje određeni rizici. Ti rizici uključuju:

• infekciju,
• povrede nerava ili krvnih sudova,
• ukočenost ili gubitak pokretljivosti,
• ožiljke ili priraslice,
• krvne ugruške.

Artroskopija stopala je vredna opcija za lečenje različitih stanja stopala i skočnog zgloba, uz minimalno oštećenje okolnih tkiva. Posebno je korisna za stanja koja zahtevaju pregled zgloba, popravku hrskavice ili debridman, omogućavajući brži oporavak i manje postoperativnog bola u poređenju sa tradicionalnim otvorenim operacijama.

Odluku o artroskopiji treba doneti nakon detaljnog razgovora sa hirurgom specijalistom za stopalo i skočni zglob, u skladu sa specifičnim potrebama pacijenta.