Oligurija je stanje kod kog je dnevno izlučivanje urina (diureza) manje od 500 ml/dan, a može se definisati i kao satna diureza manja od 0,5 ml/kg/sat. Ukoliko je diureza manja od 50 - 100 ml tada govorimo o anuriji. Oligurija je značajan klinički pokazatelj koji može ukazivati na ozbiljnu bubrežnu bolest
Oligurija može biti prerenalna, renalna i postrenalna. Najčešće je prerenalna.
Prerenalna oligurija – Najčešće se javlja u stanjima poremećaja cirkulacije bilo zbog smanjenog volumena, bilo zbog slabosti srca. Protok krvi kroz bubrege je u normalnom stanju oko 20% od minutnog volumena. Kod hipovolemije i renalne vazokonstrikcije smanjuje se protok krvi kroz bubrege, a time i diureza.
Oligurija može biti prerenalna, renalna i postrenalna. Najčešće je prerenalna.
Prerenalna oligurija – Najčešće se javlja u stanjima poremećaja cirkulacije bilo zbog smanjenog volumena, bilo zbog slabosti srca. Protok krvi kroz bubrege je u normalnom stanju oko 20% od minutnog volumena. Kod hipovolemije i renalne vazokonstrikcije smanjuje se protok krvi kroz bubrege, a time i diureza.
Uzroci nastanka prerenalne oligurije
- Poremećaji cirukulacije (hipovolemija: krvarenje, opekotine, gubitak povraćanjem ili prolivima),
- Poremećaji distribucije: septički ili anafilaktički šok,
- Kardiogeni: ishemija miokarda, tamponada srca,
- Opstruktivni: plućna embolija
- Drugi uzroci: hepatorenalni sindrom
Renalna oligurija
Uzrokovana je oštećenjem bubrega, često se nastavlja na prerenalnu oliguriju.
Uzroci nastanka
- Hipoperfuzija – ishemija
- Nefrotoksične supstance
- Glomerularni i vaskularni poremećaji
- Intersticijalni nefritis
- Hipovolemija- hipotenzija
- Sepsa
- Hepatorenalni sindrom
- Toksini (aminoglikozidi, analgetici, radiokontrasti, hemoterapeutici, etilenglikol, teški metali, organofosforni otrovi, pigmenti- mioglobin)
- Glomerularni i vaskularni uzroci: glomerulonefritis, TTP- trombotična trombocitopenijska purpura, HUS, infektivni endokarditis, maligna hipertenzija, tromboza i embolija bubrežnih krvnih sudova, intersticijalni nefritis -uzrokovan lijekovima (penicilin, tiazidi, furosemid, kinoloni) -uzrokovan infektivnim agensima (leptospire, legionela, streptokok).
Postrenalna oligurija
Često se ispoljava kao anurija. Najčešće je uzrokovana opstrukcijom urinarnog trakta ali može biti i uzrokovana izostankom bubrežne cirkulacije.
Može biti i intermitentna ili se ispoljavati kao prelivanje (ishiuria paradoxa)
Opstrukcija urotrakta javlja se kod: začepljenog ili nepravilno postavljenog urinarnog katetera, začepljenja ili prekida uretre, bilateralne opstrukcije uretera
Izostanak bubrežne cirkulacije: tromboza, embolija ili aterom renalne arterije, prekid bubrežne cirkulacije zbog bolesti aorte (disekcija)
Opstrukcija može biti unutrašnja ili spoljašnja (intraluminalna ili ekstraluminalna) Intraluminalni uzroci na nivou uretera: kalkuloza, trauma, upale, krvni ugrušci, otkinuta bubrežna papila, tumori.
Može biti i intermitentna ili se ispoljavati kao prelivanje (ishiuria paradoxa)
Opstrukcija urotrakta javlja se kod: začepljenog ili nepravilno postavljenog urinarnog katetera, začepljenja ili prekida uretre, bilateralne opstrukcije uretera
Izostanak bubrežne cirkulacije: tromboza, embolija ili aterom renalne arterije, prekid bubrežne cirkulacije zbog bolesti aorte (disekcija)
Opstrukcija može biti unutrašnja ili spoljašnja (intraluminalna ili ekstraluminalna) Intraluminalni uzroci na nivou uretera: kalkuloza, trauma, upale, krvni ugrušci, otkinuta bubrežna papila, tumori.
- Intraluminalni uzroci na nivou bešike: hiperplazija prostate (benigna), karcinom prostate,
- tumori mokraćne bešike, bolesti kičmene moždine, antiholinergični agensi, alfa adrenergički antagonisti
- Intraluminalni uzroci na nivou uretre: strikture, konkrementi, trauma, fimoza, tumori
- Spoljašnji (ekstraluminalni) uzroci: tumori organa male karlice, aneurizme, limfomi, trauma
- Drugi uzroci: intraabdominalna hipertenzija, abdominalni kompartment sindrom, ascites
Dijagnoza
Za postavljanje dijagnoze potrebni su: anamneza i klinička procena, klinički status, laboratorijske analize (kreatinin, urea, KKS, elektroliti (K, Na, Ca, P, Cl), acidobazni status, klirens kreatinina, urin, osmolarnost urina, citološke analize urina), ultrazvuk trbuha, rendgenografija urotrakta, CT bubrega, intravenska urografija, biopsija bubrega.
Lečenje
Cilj je uspostavljanje adekvatnog krvnog protoka kroz bubrege i normalne diureze. Sprovodi se intravenska nadoknada tečnosti i lečenje osnovne bolesti. Potrebno je pažljivo praćenje bolesnika da se izbegne vazokonstrikcija i hipoperfuzija perifernih organa.
Broj komentara: 0
Vaš komentar nam je veoma dragocen, molimo upišite ga ovde