Uzrok nastanka
Najčešći prouzrokovač je
Aspergillus fumigatus, a zatim A. flavus i A. niger. Ove gljivice su veoma
široko rasprostranjene u prirodi: rastu na opalom lišću, u skladištima žita,
stajskom đubrivu, senu u drugim materijama biljnog porekla, a često su u
sastojak saprofitne flore u ustima.
Spore aspergilusa mogu se naći na tlu i u vazduhu tokom cele godine i u
disajne organe dospevaju udisanjem. Uprkos tome bolest se ne javlja često jer
je zahvatanje pluća skoro uvek povezano sa smanjenim imunološkim sposobnostima
bolesnika.
Klinička slika
Bolest u plućima ispoljava se
najčešće u vidu micetoma (aspergilusna lopta, aspergilom), a ređe kao invazivna
aspergiloza ili alergijska bronhoplućna aspergiloza.
Aspergilom se može razviti kada
spore uđu u plućnu šupljinu nastalu usled neke prethodno postojeće bolesti kao
što su tuberkulozne kaverne, bronhiektazije, apsces pluća, plućne ciste,
emfizemske bule ili karcinom sa šupljinom. Gljivica obično ne vrši invaziju
zida šupljine u kojoj se nalazi, i ne daje izražene kliničke simptome. Kada
simptomi postoje, oni se najčešće ispoljavaju u vidu kašlja sa hemoptizijama
(iskašljavanje krvi). Lopta se može lagano povećavati tokom više godina.
Invazivna aspergiloza javlja se
kada je oslabljena otpornost organizma, bolest se ispoljava u vidu akutne
primarne nekrotizujuće pneumonije sa stvaranjem apscesa i invazijom krvnih
sudova sa pojavom tromboze. Ovo je vrlo redak oblik bolesti-opisan je uglavnom
kod zemljoradnika koji su bili izloženi velikoj koncentraciji spora iz zrnevlja
žitarica. Posle obilne inhalacije spora aspergilusa u prethodno zdravih osoba
može da se javi jedan oblik manje opasne invazivne aspergiloze u vidu akutnog pneumonitisa,
koji spontano prolazi tokom nekoliko nedelja.
Alergijska bronhoplućna
aspergiloza odlikuje se napadima astme koji su otporni na lečenje kao i
iskašljavanjem sputuma sa mrkim čepovima, u kojima se mogu naći prouzrokovači.
Sekundarna plućna aspergiloza
obično se ispoljava u osoba s napred navedenim teškim oboljenjima koja su
praćena smanjenom odbrambenom sposobnošću organizma, kao i prilikom terapije
antibioticima, kortikosteroidima i imunosupresivnim lekovima. Često je
progresivna i fatalna, osim pluća može da zahvati i druge organe.
Dijagnoza
Postavlja se na osnovu anamneze,
kliničke slike, nalaza gljivice u ispljuvku ili u kulturi, rendgenografije,
seroloških ispitivanja.
Lečenje
Kada postoji aspergilom u
plućnoj šupljini, može se pokušati sa davanjem ekspektorantnih lekova da bi se
pomoglo iskašljavanje sadržaja iz šupljine. Kada postoje ponavaljane
hemoptizije, aspergilom se odstranjuje lobektomijom. Davanje antigljivičnog
leka amfotericina B nije od koristi u bolesnika s aspergilomom, ali se taj lek
mora primeniti u infuzijama glikoze 5% kod invazivne plućne i diseminovane
aspergiloze, poželjna je kombinacija ovog leka s nekim od antigljivičnih lekova
koji se daju oarlno kao što su flucitozin ili itrokonazol.
Broj komentara: 0
Vaš komentar nam je veoma dragocen, molimo upišite ga ovde