Sistematski pregled

Sistematski pregled je skup preventivnih analiza i dijagnostičkih metoda koji pokazuju da li postoje određeni problemi u organizmu ili rizici nastanka bolesti. Mnoga oboljenja, čak i ona teža poput karcinoma nemaju jasne simptome, te je kompletan sistematski pregled veoma značajan kako bi se na vreme počelo sa lečenjem. Obavlja se od ranog detinjstva i obavezan je tokom školovanja do 18. godine, odnosno do kraja studija, zaključno sa 26. godinom. Takođe, često je obavezan i za zaposlene. Zbog prevencije raznih bolesti, sistematski pregled je poželjno obaviti jednom godišnje. 

Šta sve obuhvata?

U zavisnosti od pola, godina života, ali i ustanove u kojoj se obavlja, pregledi se razlikuju. 

Sistematski pregled za odrasle do 40 godina najčešće obuhvata:

• Opšti lekarski (fizikalni) pregled koji čine: anamnestički podaci, tj. podaci o svom zdravstvenom stanju koje dajete lekaru, merenje krvnog pritiska, EKG, merenje telesne težine i visine, obim struka i BMI, palpatorni pregled trbuha, vrata i štitne žlezde, pregled srca i pluća
• Laboratorijske analize krvi i pregled urina
  
• UZ abdomena, UZ prostate / UZ dojki za žene
• Pregled ginekologa/urologa
• Spirometrija – provera disajnih, tj. plućnih funkcija
• Pregled oftalmologa

Deca

Kada je reč o deci, sistematski pregled se obavlja češće, a u zavisnosti od starosti deteta, potrebni pregledi se menjaju. U okviru njih vrši se i vakcinacija. 

U prvoj godini života:

Sistematski pregled se zbog praćenja razvoja beba obavlja u prvom, drugom, trećem, petom, šestom, devetom i dvanaestom mesecu.

• Pregled pedijatra (opšti lekarski pregled, obavlja se u svim gore navedenim mesecima. Podrazumeva merenje dužine tela i obima glave, merenje težine, pregled rada srca i pluća, neurološki pregled, procena mišićnog tonusa. Pregled novorođenčeta podrazumeva prikupljanje podataka o porodjaju, prvim danima kod kuće, podatke o spavanju, ishrani i razvoju deteta)
• Vakcinacija (klikom na obojenu reč možete videti kalendar obaveznih vakcinacija)
• UZ pregled kukova (uglavnom u drugom i četvrtom mesecu zbog displazije kukova. Ukoliko ima potrebe i u šestom)
• Kompletna krvna slika (provera opšteg zdravstvenog stanja, od šestog meseca života)
• Pregled stomatologa (provera oralnog zdravlja, praćenje denticije, tj. nicanja zuba, od šestog meseca)

U drugoj godini života:

• Pregled pedijatra
• Vakcinacija
• Pregled stomatologa
• Pregled oftalmologa
• Kompletna krvna slika

Od treće godine života do stupanja u kolektiv:

Pored pregleda pedijatra, stomatologa, oftalmologa, laboratorijskih analiza krvi, pregleda urina i obavezne vakcinacije, uvode se i sledeći specijalistički pregledi:

• Pregled logopeda
• Pregled ORL specijaliste
• Pregled fizijatra

Pre polaska u kolektiv (jaslice, vrtić, predškolsko):

• Pregled pedijatra
• Perinalni bris
• Kompletnu krvnu sliku i urin

Sistematski pregled predškolske dece:

Predstavlja kompletan pregled zdravstvenog (fizičkog i mentalnog) stanja deteta koji čine svi gore navedeni specijalistički pregledi i laboratorijske analize krvi i urina. Takođe, školski psiholog procenjuje da li je dete spremno za polazak u školu. Vakcinacija i revakcinacija su obavezni. 

Od sedme do četrnaeste godine , odnosno tokom osnovne škole, sistematski pregled se obavlja u drugom, četvrtom, šestom i osmom razredu. Podrazumeva pregled pedijatra, laboratorijsku analizu krvi, urina, kao i revakcinaciju.

Nakon osnovne škole, sistematski pregled se radi pred upis u srednju školu i tokom srednje škole u drugom i četvrtom razredu. Sistematski pregled na fakultetu obavalja se u prvoj i trećoj godini studija.

Za odrasle

Kako starimo, povećava se i rizik oboljenja, te se u sistematski pregled vremenom ubraja više specijalističkih pregleda, tj. pregledi su detaljniji. Državni domovi zdravlja nemaju organizovane pakete sistematskih pregleda, ali ih možete obaviti pojedinačno u dogovoru sa svojim lekarom opšte prakse. Privatne klinike najčešće razlikuju osnovni, prošireni i kompletni paket sistematskog pregleda, kao i pregled do 40. godine, između 40. i 50. godine i nakon 50. godine života. Sistematski pregled za žene i za muškarce razlikuje se samo u dodatnom pregledu reproduktivnih organa. Od četrdesete godine za oba pola poželjno je uraditi i pregled stolice na unutrašnje krvarenje.

Za žene - pregled kod ginekologa je detaljniji, jer podrazumeva PAPA test, kolposkopiju, ultrazvuk male karlice, kao i pregled dojki (UZ/mamograf). Nakon pedesete godine poželjno je uraditi osteodenzitimetriju, tj. proveru koštane gustine. 

Kod muškaraca - preventivni pregled urologa poželjno je raditi od četrdesete godine života. Radi se UZ prostate, a preporučuje se provera PSA – tumorski marker prostate.

Pogledajte sva pitanja i odgovore u vezi sa pregledima lekara.

.