Hepatitis B - Tihi ubica

Od pre izvesnog vremena odlukom Ministarstva zdravlja ova bolest uvedena je u obavezan program vakcinacije. Međutim, zbog različitih problema ovaj vid zaštite se ne sprovodi. Kako sprečiti bolest od koje godišnje umire dva miliona ljudi širom sveta, a pride postoji jos 300 miliona zdravih nosilaca? Zbog osobine pritajenosti, mnogi stručnjaci je zovu tihi ubica - virusni hepatitis B.

Pod kliničkim nazivom ,,virusni hepatitis" podrazumeva se zapaljenje jetre izazvano nekim od šest do sada poznatih virusa. Među virusnim hepatitisima najpoznatiji je, svakako, hepatitis B, koji se smatra jednom od najrasprostranjenijih bolesti u svetu. Po podacima Svetske zdravstvene organizacije godišnje u svetu oboli oko 50 miliona ljudi, sa permanentnim otkrivanjem novih slučajeva.

• Inkubacija (period od momenta zaražavanja do ispoljavanja prvih znakova bolesti) kreće se od 50 do 8O dana, a najčešće je to 100 dana. Na klinički tok infekcije utiču brojni faktori od kojih najveći značaj ima uzrast pacijenta. Infekcija novorođencčadi i male dece obično protiče bez kliničke manifestacije, ali do 90 % slučajeva vodi u hronićno nosilaštvo virusa. Kod odraslih, jedna trećina infekcija protiče bez klinićki jasnih simptoma, a u 6-10 % slućajeva razvija se hronićno nosilaštvo - navodi profesor dr Miroslav Spasić, šef katedre za Epidemiologiju na niškom Medicinskom fakultetu.

U prirodnim usiovima jedini rezervoar zaraze je čovek oboleo od akutnog hepatitisa B, hroničnih oboljenja jetre uzrokovanih virusom B, kao i bezsimptomni nosioci virusa. I pored toga što virus može biti prisutan u većini telesnih tečnosti, najznačajniji izvori zaraze su krv, sperma i vaginalni sekret. Zaraženost bolesnika od akutnog hepatitisa B je relativno duga i može biti produžena u slučaju nastanka hroničnog nosilaštva virusa.

• Osnovni put prenošenja bolesti je direktni kontakt i to perkutanom inokulacijom (u toku davanja injekcije, vađenja krvi, vakcinacije, tetovaže, raznih hirurških zahvata). Virus se može preneti i upotrebom zajedničkih predmeta (brijači, četkice za zube) koji su zagađeni inficiranom krvlju - dodaje profesor Spasić. Infekcija je moguća i u slučaju kada zarazena krv dođe u kontakt sa mikrolezijama na koži (nevidljive povrede], jer je dovoljan samo milioniti deo mililitra krvi danastane infekcija. Kao vrlo prisutan način prenošenja, susreće se prenos preko sluzokože (seksualni kontakt), kao i vertikalna transmisija (sa obolele ili zaražene majke na plod). Danas su bez značaja prenošenje putem transfuzije krvi, krvnih derivata i transplantacije organa, jer je uvedeno obavezno testiranje na prisustvo virusa - zaključuje profesor dr Miroslav Spasić.

Zaštita od hepatitisa B je složena i obuhvata čitav niz mera, a najčešće se govori o opštim i specifičnim merama zaštite. Od opštih mera, najvažnija je rigorozna sterilizacija medicinskih instrumenata, kao i upotreba materijala za jednokratno korišćenje po sistemu “ Jedna osoba, jedan špric, jedna igla". Specifičnu meru zaštite predstavlja vakcinacija koja je i najefikasnija među svim merama zaštite. Kada će se krenuti sa kontinuiranom vakcinacijom stanovništva naše zemlje i time sprečiti hiljade novih slučajeva infekcije virusnim hepatitisom B, pitanje je koje treba postaviti nadležnim institucijama.