Akutno plućno srce je akutna insuficijencija (slabost) desne komore. Nastaje kao posledica naglog skoka pritiska u plućnoj arteriji usled značajne redukcije plućne vaskularne mreže, najčešće zbog masivne plućne tromboembolije. Da bi nastalo akutno plućno srce, smanjenje plućne vaskularne mreže mora da iznosi preko 60% funkcionalnog plućnog krvotoka, u odsustvu prethodnog oboljenja pluća i srca.
Uzrok nastanka
Do akutnog plućnog srca mogu dovesti:
- plućne embolije - infarkti pluća usled krvne, masne, vazdušne i tumorske embolije
- kompresija plućne arterije i njenih grana tumorom, aneurizmom (proširenjem) aorte, pneumotoraksom (prisustvo vazduha između listova plućne maramice), pneumonijama
- nastanak naglog šanta-između aorte ili leve komore i plućne arterije
Lokalizacija tromba, koji dovodi do masivne tromboembolije, u 90% slučajeva su duboke vene donjih ekstremiteta i karlične vene. Predisponirajući faktori venske tromboze su: bolesti srca, postoperativna stanja, trudnoća i porođaj, produženo ležanje, varikoziteti vena, kontraceptivna sredstva i gojaznost. Radi se o ovlaš pričvršćenom trombu koji se iznenada otkine kod nagle promene položaja, naprezanja i napinjanja, i dolazi u desnu komoru ili plućnu arteriju. Iznenadna opstrukcija plućne arterije ili jedne od njenih grana dovodi do povećanja otpora u krvnom protoku i plućne hipertenzije (povišenog pritiska u plućnom krvotoku), što izaziva akutno proširenje i slabost desnog srca, porast venskog pritiska i zastoj krvi u jetri.Smanjen volumen desnog srca vodi smanjenju volumena levog srca, sniženju krvnog pritiska, kolapsu i šoku.
Klinička slika
Dispneja ( otežano disanje) je najčešći simptom akutnog plućnog srca i to u 95% slučajeva se javlja tahipneja (ubrzano disanje). Bol u grudima se registruje u oko 60% bolesnika. Bol se javlja iza grudne kosti i može da se širi u obe ruke ili ramena. Praćen je smrtnim strahom, bledilom i hladnim preznojavanjem. U daljoj evoluciji veoma brzo može da se razvije i slika šoka. Pleuralni bol nastaje 6 do 12 časova od akutnog napada, intezivan je, pojačava se pri disanju i kašlju. Kašalj je nadražajan i suv. Sinkopa (gubitak svesti) je inicijalan simptom i beleži se u oko 15 % bolesnika. Tahikardija (ubrzan rad srca) od 120 u minuti se javlja u 90% bolesnika. Snižen krvni pritisak se javlja kod skoro svih bolesnika u akutnoj fazi a kod insuficijencije desne komore vide se nabrekle vratne vene i može se napipati uvećana i bolno osetljiva jetra..
Dijagnoza
Postavlja se na osnovu anamneze, kliničkog pregleda, EKG-a, rendgenografije, ehokardiografije (ultrazvuka), scintigrafije pluća, kateterizacije desnog srca, analize gasova arterijske krvi. Laboratorijske analize mogu da pokažu umereno ubrzanu sedimentaciju i leukocitozu (uvećan broj belih krvnih zrnaca), kao i uvećanje serumskih enzima SGOT,SGPT,LDH.
Lečenje
Bolesnik mora strogo da miruje.Odmah mu se daje kiseonik,uspostavlja se venski put sa glukozom, natrijum - hloridom ili plazma koloidnim rastvorom. Reguliše se krvni pritisak dopaminom i suprimira strah sedativima. Odmah se daje i antikoagulantna terapija, a kod srčanog zastoja sprovodi se postupak kardiopulmonalne reanimacije.
Prevencija
Preventivno lečenje plućnih embolija podrazumeva otkrivanje i lečenje venskih tromboza antikoagulansima, antibioticima, uvođenjem ranog ustajanja nakon operacija i izbegavanjem dugog i nepotrebnog ležanja kod bolesnika sa hroničnim bolestima. Preventivno hirurško lečenje plućnih embolija podrazumeva i podvezivanje određenih vena donjih ekstremiteta i postavljanje kava filtra.
Povezani tekstovi:
Kardiovaskularne bolesti su najčešći uzrok smrti. Kako bi se...
Operacija vena je najpouzdaniji način lečenja, ali vežbanje...
Ateroskleroza prati proces starenja koji je različit kod sva...
Holter monitoring EKG-a je neinvazivna dijagnostička procedu...
Vaš komentar nam je veoma dragocen, molimo upišite ga ovde