Apces pluća

Uzrok nastanka

Apsces pluća može biti izazvan mnogobrojnim patogenim i uslovno patogenim bakterijama  a najčešće su: Staphylococcus aureus, Diplococcus pneumoniae,  Streptococcus pneumoniae, Escherichia colli, Pseudomonas aeruginosa i dr. Infekcija nastaje inhalacijom uzročnika  ili širenjem iz okolnih ili udaljenih gnojnih ognjišta preko krvi ili limfe.

Klinička slika

Apsces simplex-akutni simptomi zapaljenja nastaju naglo sa visokom temperaturom praćenom drhtavicom, bolom u grudima, kašljem i obilnim iskašljavanjem gnojnog ispljuvka koji zaudara. Usled oštećenja krvnih sudova nastaju hemoptizije (iskašljavanje krvi). Otežano disanje i poremećaje disanja prate gubitak apetita, opšta slabost i malaksalost, gubitak telesne mase, psihičke smetnje. Mogu se ispoljiti i znaci opšte intoksikacije organa, oštećenja srčanog mišića sa ubrzanim radom srca i poremećajima ritma, zatim oligurija (slabije izlučivanje mokraće), subikterus (blaži oblik žutice) i profuzno znojenje. Ovom kliničkom stanju sledi dramatičan događaj bolesti-posle jutarnjeg kašlja nastaje naglo, bolno iskašljavanje gnojnih masa na puna usta, praćeno strahom i osećajem ugušenja. Iskašljane gnojne mase su žuto-zelene ili prljavo smeđe,jako zaudaraju i talože se u dva sloja. Iskašljavanjem gnoja u plućima se formira šupljina sa nivoom, koja komunicira sa spoljašnjom sredinom i sa zdravim tkivom oba plućna krila. Bolesnik svakodnevno kašlje i iskašljava, ima temperaturu preko 39° C, znoji se, subikteričnog je izgleda, vezan za postelju, vidno gubi telesnu masu i ima poremećaje disanja. Pri povoljnoj evoluciji i izlečenju na mestu šupljina se stvara ožiljak, temperatura pada i svi simptomi nestaju.

Sekundarni apscesi-ispoljavaju se u već obolelim plućima, u bolestima susednih organa ili kao komplikacije patoloških stanja u plućima . Među najčešće opisivane spadaju:

posttraumatski apsces-koji nastaje posle zatvorene ili otvorene povrede grudnog koša, preloma rebara, ranjavanja i inkapsulacije gelera, uboda nožem...

apsces posle opstrukcije bronha stranim telom, povraćanim masama, krvlju, delovima kosti ili zuba, aspiriranom tečnošću...

apsces koji nastaje usled nekroze tkiva karcinoma pluća zagnojavanjem zida perforiranog (prsnutog) ehinokokusa, bronhnih cisti, pneumonija, infarkta pluća ili širenjem gnojnih procesa sa obolelih susednih organa.

Dijagnoza

Postavlja se na osnovu anamneze, kliničkog pregleda, rendgenografijom pluća i srca, bronhoskopijom. Laboratorijske analize pokazuju povišen broj belih krvnih zrnaca, ubrzanu sedimentaciuju, često i sekundarnu anemiju.Od posebnog značaja je citološki nalaz u sputumu (ispljuvku). Direktnom baciloskopijom i kulturom otkrivaju se uzročnici.

Lečenje

U kliničkoj praksi uspešno lečenje apscesa pluća, složenog postupka zbog postojanja više uzročnika,sprovodi se istovremenim davanjem dva antibiotika u maksimalnim dozama prema antibiogramu sputuma. Od koristi  mogu biti i posturalna drenaža, primena bronhodilatatora, sekretolitika i ekspektoransa. Najveći broj obolelih uspešno se izleči  u toku 6 do 8 nedelja. Neizlečeni apsces posle 8 nedelja označava se hroničnim i treba da se podvrgne hirurškom lečenju.