Koarktacija aorte

Koarktacija aorte predstavlja oko 7% urođenih srčanih mana i dva puta je češća u muškoj populaciji. Suženje lumena aorte najčešće je locirano u blizini arterije subklavije, neposredno distalno od pripoja ligamentum arteriozum.

Urođene srčane mane nastaju u kompleksnoj interakciji genetskih činilaca i faktora sredine. Vrlo retko se može otkriti uzrok kongenitalne srčane malformacije kao, na primer, rubeola majke ili hronično prekomerno uživanje alkohola majke u toku embriogeneze. Različiti faktori kao hipoksija, jonizujuće zračenje, neki medikamenti imaju teratogeni efekat. Rizik pojave urođene srčane mane kod dece roditelja sa kongenitalnom srčanom malformacijom je nizak, 2-5%, i ne bi trebalo da predstavlja prepreku prilikom planiranja potomstva.

Klinička slika

Kliničke manifestacije zavise od stepena opstrukcije lumena aorte. Značajna opstrukcija lumena aorte dovodi do povećanja pritiska proksimalno do suženja i opterećenja leve komore pritiskom - sa razvojem koncentrične hipertrofije miokarda leve komore. Najveći broj dece sa koarktacijom aorte nema simptome. Pažnju skreće, i na dalje ispitivanje upućuje, nalaz arterijske hipertenzije i nalaz sistolnog šuma nad prekordijumom kod deteta. Mogu postojati glavobolja i epistakse ( krvavljenje iz nosa), a u nogama može biti prisutan osećaj hladnoće, i klaudikacije ( bolovi u nogama) u toku napora. Poređenjem arterijskog pulsa na donjim i gornjim ekstremitetima nalaze se odsutne ili oslabljene pulsacije nad femoralnim arterijama, sa kašnjenjem pulsa. Nalaz izraženo sniženog sniženog krvnog pritiska ili nemogućnost da se izmeri pritisak na nogama, u prisustvu arterijske hipertenzije na rukama, predstavlja ključ za postavljanje dijagnoze koarktacije aorte. Glavne komplikacije koarktacije aorte su posledica teške hipertenzije u arterijskom segmentu proksimalno od koarktacije. Može doći do razvoja cerebralnih (moždanih) aneurizmi, sa rupturom aneurizme u hemoragijom, do nastanka disekcije zida aorte i do popuštanja kontraktilne funkcije miokarda leve komore.

Dijagnoza

Postavlja se na osnovu anamneze, kliničke slike, objektivnog pregleda, EKG-a, rendgenografije, kateterizacije srca.

Lečenje

Lečenje je hirurško, resekcija suženja i anastomoza kraj sa krajem ili proširenja suženja umetanjem patcha. Idealno vreme za izvođenje operacije je između 3. i 6. godine starosti.