Genitalni herpes

Uzrok nastanka

Dva su tipa HSV (1 i 2) i oba mogu uzrokovati genitalni herpes. Osoba koja ima herpes genitalis infekciju lako može preneti virus drugoj osobi tokom seksualnog odnosa.
Većina osoba dobije genitalni herpes nakon seksualnog odnosa s osobom kojoj je "izbio" herpes. Izbijanje znači da je HSV aktivan. Vironoše često zaraze partnere ne znajući da imaju infekciju. Osoba s genitalnim herpesom može zaraziti partnera i tokom oralnog seksualnog odnosa. Virus se retko prenosi predmetima kao što su wc šolja, tuš ili kada. Virus je vrlo osetljiv na spoljašnje uslove i ne može dugo da preživi van tela.
Zaražena trudnica može preneti virus detetu za vreme trudnoće ili tokom porođaja.

Klinička slika

Mnoge osobe ne znaju da boluju od genitalnog herpesa jer nikada nisu imale simptome ili ne prepoznaju simptome kada ih imaju. Kada se osoba prvi put zarazi, simptomi se najčešće pojavljuju unutar 2-10 dana. Ove prve epizode simptoma obično traju 2-3 nedelje.
Rani simptomi izbijanja genitalnog herpesa uključuju: svrab ili osećaj pečenja genitalnog ili analnog područja, bolove u nogama, genitalijama ili u glutalnoj regiji, iscedak iz vagine, osećaj pritiska u trbuhu. Posle nekoliko dana pojavljuju se ranice na mestu gde je virus ušao u telo, kao npr. na usnama, u ustima, na penisu, stidnici, otvoru debelog creva. Takođe se mogu pojaviti unutar vagine i na vratu materice ili u mokraćnoj cevi kod oba pola.

Najpre se javljaju male crvene papule, razvijaju se u mehure i posle toga pucaju i nastaju bolne otvorene rane. Nakon nekoliko dana rane zarastaju krastama i prolaze bez ostavljanja ožiljaka. Drugi simptomi koji se mogu javiti tokom prve epizode simptoma mogu biti: povišena telesna temperatura, glavobolja, bolovi u mišićima, bolno ili otežano mokrenje, vaginalni iscedak i otečene limfne žlezde u preponskom području.

Osoba zaražena s HSV 1 i/ili 2 verojatno će imati ponavljano izbijanje simptoma s vremena na vreme. Kada se virus ponovno aktivira, putuje uzduž nerava u kožu gde stvara još više virusa u blizini mesta prve infekcije. Tu se obično javljaju nove kožne promene. Nakon prvog izbijanja kožnih promena, sledeća izbijanja su obično blaža i traju otprilike nedelju dana. Neke osobe imaju samo jedan ili dva izbijanja tokom celog života, a druge nekoliko puta godišnje.

Ako žena prvu epizodu genitalnog herpesa ima tokom trudnoće, može preneti virus nerođenom detetu i može roditi nedonošče. Deca zaražena herpes virusom mogu umreti ili biti teško oštećenih nerava, mozga, kože, očiju.

Dijagnoza

Sumnja na genitalni herpes se postavlja na osnovu anamneze, kliničkog pregleda izolacije virusa, seroloških metoda ( ELISA, indirektna imunoflorescenca, PCR) i informacije o zdravlju seksualnih partnera.

Lečenje

Ne postoji uzročni lek za lečenje genitalnog herpesa. Praktično, to znači da zasad ne postoji lek koji se može uzeti, popiti ili namazati koji bi zauvek izlečio ovu bolest.
Antivirusni lekovi koji se koriste za ublažavanje simptoma su: Aciklovir za prve i/ili kasnije epizode kožnih promena genitalnog herpesa; Famciklovir za kasnije epizode genitalnog herpesa i pomaže u prevenciji recidiva , Valciklovir za kasnije epizode genitalnog herpesa. Ukoliko se deca rođena s herpesom odmah leče aciklovirom, povećavaju se mogućnosti ozdravljenja.

Inficirana područja treba održavati čistim i suvim kako bi se sprečila zaraza otvorenih rana drugim mikroorganizmima, ne dirati kožne promene, izbegavati seksualni kontakt od trenutka kad se prvi put osete simptomi dok kožne promene skroz ne nestanu, a to znači dok kraste ne otpadnu i pojavi se nova koža na mestu kožnih promena.

Kod koga da zakažem dermatološki pregled?

• Dr Đorđe Krstić,
• Dr Predrag Majcan,
• Dr Ljiljana Medenica,
• Dr Vesna Miličić,
• Dr Biljana Mitić Krstić,
• Dr Gordana Savčić,
• Dr Snežana Smiljanić,
• Dr Matilda Čeke.